Lees deze toelichting (en de akte) goed door voordat u naar de notaris gaat om het levenstestament te ondertekenen.
I VOORWAARDENCHECK EN WILSBEKWAAMHEID
Als van één van de volgende situaties sprake is (terzake van één of beide partners), is maatwerk nodig en volstaat het levenstestament niet (tenzij er van tevoren na overleg met de notaris een uitzondering is gemaakt).
- U bent jonger dan 18 jaar.
- U beheerst de Nederlandse taal niet in woord en/of geschrift.
- U heeft de online vragen niet zelf beantwoord maar heeft een ander dat voor u laten doen zonder dat u daarbij nauw betrokken bent geweest. Het is niet toegestaan de vragenmodule door een extern adviseur te laten invullen.
- Bij het passeren van de akte bij de notaris is hulp van derden nodig.
- U heeft geen email-adres.
- U bent naar het deskundige oordeel van de notaris onvoldoende in staat de gevolgen van uw keuzes te overzien (dit wordt ook wel aangeduid met wilsonbekwaamheid*).
- U kunt niet horen.
- U kunt niet zien.
*Indicatoren voor wilsonbekwaamheid zijn (onder andere):
- Iemand anders beheert uw administratie omdat u daar zelf niet meer toe in staat bent;
- U verblijft in een zorginstelling;
- U lijdt aan een ziekte die van invloed kan zijn op uw verstandelijke vermogens (bijvoorbeeld een verstandelijke handicap, depressiviteit, dementie of ziekte van Alzheimer).
Let op:
Als de notaris tijdens het passeren van het levenstestament enige twijfel heeft of u voldoende wilsbekwaam bent, dan is de notaris op grond van zijn zorgplicht wettelijk verplicht nader onderzoek te verrichten en zo nodig twee medewerkers van zijn kantoor als getuigen bij dit onderzoek te betrekken. Aan een dergelijk onderzoek zijn additionele kosten verbonden die niet zijn inbegrepen in het online tarief. Het staat de notaris vrij in die situatie het levenstestament niet te passeren of het levenstestament pas te passeren nadat nader onderzoek met succes is afgerond en over uw wilsbekwaamheid geen twijfel meer bestaat. Heeft u zelf twijfel? Overleg dan voorafgaande aan uw bezoek met de notaris over de te volgen aanpak. U kunt uw boeking bij NuNotariaat altijd geheel kosteloos annuleren tot 3 werkdagen voor de dag waarop de afspraak bij de notaris om het levenstestament te tekenen, staat ingepland.
De reden voor de strenge zorgplicht is gelegen in het feit dat het levenstestament een volmacht betreft. Een persoon die een volmacht krijgt kan zonder enige verdere controle van buitenaf handelingen namens u verrichten. Teneinde misbruik en manipulatie van kwetsbare mensen tegen te gaan, heeft de wetgever een zeer strenge zorgplicht aan de notaris opgelegd voordat hij deze volmacht bekrachtigt. De notaris is immers de enige persoon die dit misbruik kan signaleren en zo nodig kan voorkomen.
II ALGEMEEN
Ingangsdatum
Het levenstestament is van kracht direct vanaf het moment dat u dat heeft ondertekend. Uw partner kan u dus gelijk vertegenwoordigen (ook als u niet wilsonbekwaam bent). U blijft vanzelfsprekend ook bevoegd om de handelingen zelf uit te voeren. Als u opvolgend gevolmachtigden heeft aangewezen, dan zijn deze pas bevoegd nadat aan de hierna genoemde voorwaarden is voldaan (zie paragraaf III).
Registratie
Het levenstestament wordt geregistreerd bij het Centraal Levenstestamentenregister.
Herroeping
Indien u al eens een levenstestament of vergelijkbare volmacht heeft gemaakt, dan vervalt deze akte automatisch met het ondertekenen van het levenstestament.
III ZAKELIJKE VOLMACHT
Zakelijk of financieel gevolmachtigde(n)
U wijst uw partner aan als algemeen zakelijk (of financieel) gevolmachtigde. Uw partner is direct bij ondertekening van de akte gevolmachtigd u te vertegenwoordigen. U bent vanzelfsprekend bevoegd alle handelingen zelf uit te voeren zolang u wilsbekwaam bent.
Kinderen of andere personen kunnen worden aangewezen als opvolgend gevolmachtigd(en). Dit houdt in dat de opvolgend gevolmachtigde(n) pas gevolmachtigd is (of zijn) als van één van de volgende situaties sprake is:
1. uw partner is overleden (een overlijdensakte toont dit aan);
2. er is een verklaring van wilsonbekwaamheid (met betrekking tot uw partner) afgegeven door een daartoe bevoegde arts;
3. uw partner heeft zelf een verklaring opgesteld waarin deze aangeeft de volmacht niet meer te willen of kunnen uitoefenen. Deze verklaring dient te worden gelegaliseerd (zodat aantoonbaar is dat de handtekening onder de verklaring ook echt van de partner is)*.
Uw partner kan zelf zijn of haar handtekening legaliseren bij de gemeente(balie) of bij een notaris. Deze handeling is niet ingewikkeld en kost thans zo rond de 30 euro.
Als van één van de bovenstaande situaties sprake is, dan zijn de opvolgend gevolmachtigde(n) gevolmachtigd. Hierbij geldt echter nog de volgende additionele eis: uw opvolgend gevolmachtigden mogen u pas vertegenwoordigen als vaststaat dat u wilsonbekwaam bent. Een verklaring daartoe moet worden afgegeven door een bevoegde arts. Deze eis wordt niet gesteld als uw partner u vertegenwoordigt, maar geldt dus wel voor de opvolgend gevolmachtigden.
Als u meerdere opvolgend gevolmachtigden heeft aangewezen, dan zijn zij slechts gezamenlijk bevoegd. Hier geldt wel dat als er meerdere opvolgend gevolmachtigden zijn, zij elkaar een ondervolmacht kunnen verlenen. Als dus bijvoorbeeld één van de gevolmachtigden niet kan optreden, dan kan dit worden opgelost doordat deze gevolmachtigde een ondervolmacht verleent aan de andere gevolmachtigde(n). Dit kan door een verklaring van de gevolmachtigde hiertoe, welke is gelegaliseerd bij de gemeente of een notaris.
Als een opvolgend gevolmachtigde de volmacht geheel niet meer wil of kan uitoefenen dan kunnen de overblijvende opvolgend gevolmachtigden (als die er zijn) de volmacht gezamenlijk uitoefenen. Er moet dan aan één van de volgende voorwaarden worden voldaan.
1. uw opvolgend gevolmachtigde is overleden (een overlijdensakte toont dit aan)
2. er is een verklaring van wilsonbekwaamheid (met betrekking tot de opvolgend gevolmachtigde) afgegeven door een daartoe bevoegde arts
3. uw opvolgend gevolmachtigde heeft zelf een verklaring opgesteld waarin deze aangeeft de volmacht niet meer te willen of kunnen uitoefenen. Deze verklaring dient te worden gelegaliseerd. Dat kan de gevolmachtigde doen bij de gemeente(balie) of een notaris.
Als aan voornoemde voorwaarden is voldaan en er nog één opvolgend gevolmachtigde overblijft, dan is deze dus bevoegd deze volmacht alleen uit te oefenen
Beperkingen aan de zakelijke volmacht
Een gevolmachtigde* heeft het recht u naar eigen inzicht te vertegenwoordigen. Een belangrijke beperking is dat een gevolmachtigde in uw belang moet optreden en dat deze volgens uw schriftelijke aanwijzingen de nodige terughoudendheid moet betrachten.
*Als hierna wordt gesproken over gevolmachtigde wordt daarmee bedoeld zowel uw partner als de (eventuele) opvolgend gevolmachtigden.
Rekening en verantwoording
U kunt de door u aangewezen gevolmachtigde(n) vragen rekening en verantwoording af te leggen over het afgelopen jaar. Daarnaast kunnen gevolmachtigden elkaar onderling verzoeken rekening en verantwoording af te leggen. Tot slot kunnen ook uw (overige) erfgenamen de gevolmachtigde(n) verzoeken rekening en verantwoording af te leggen.
Belangrijke standaard bepalingen
1. Doorgeven van de volmacht is niet toegestaan. Dat houdt in dat een gevolmachtigde de volmacht niet mag doorgeven aan een andere persoon (al dan niet via de notaris).
2. Een gevolmachtigde mag giften doen aan (i) (klein)kinderen, of aan (ii) andere erfgenamen (als er geen (klein)kinderen zijn) als dat: (i) met het oog op belastingbesparing gunstig is, en/of (ii) een gift voorkomt dat een inkomens- of vermogenstoets in de weg staat aan uitkeringen of voorzieningen van overheidswege. De akte formuleert meer eisen en voorwaarden terzake van de giften. Leest u daartoe de volledige tekst goed door de concept-akte (zie kopje aanwijzingen voor de gevolmachtigde(n) onder “giften”).
3. Leningen mogen worden verstrekt aan (eventuele) (klein)kinderen. (Klein)kinderen moeten daarbij gelijk worden behandeld, waarbij wel onderscheid mag worden gemaakt tussen kinderen enerzijds en kleinkinderen anderzijds.
4. De woning mag worden verkocht bij intrek in verpleeg- verzorgingsinstelling of andere woonruimte, indien er geen zicht op is dat de volmachtgever (u) in de woning zal terugkeren.
5. Een gevolmachtigde krijgt geen loon maar kan wel de onkosten die hij/zij maakt bij de uitoefening van de volmacht in rekening brengen.
6. Een gevolmachtigde is bevoegd om als wederpartij van volmachtgever op te treden. Er kan zich een situatie voordoen waarbij er een tegenstrijdig belang tussen u en uw gevolmachtigde bestaat. De vraag doet zich dan voor of uw gevolmachtigde dan nog steeds mag handelen. Uw levenstestament staat toe dat een gevolmachtigde als wederpartij van u mag optreden. Ter zake van het verstrekken van giften of leningen, zijn echter voorwaarden geformuleerd zoals hiervoor bij punt 2 en 3 en in de akte zelf verwoord.
IV MEDISCHE VOLMACHT EN MEDISCHE WENSEN
Onderstaande toelichting is voor u relevant voor zover u gekozen heeft om de medische volmacht te regelen. U heeft ook de mogelijkheid gekregen om uw medische wensen vast te leggen. Wij geven hieronder ook een toelichting op de verschillende medische wensen. Afhankelijk van uw keuze is (een deel van) de onderstaande toelichting voor u relevant of niet.
Het is van belang dat u uw medische wensen met uw (huis)arts bespreekt. Daarnaast is het belangrijk dat uw medische wensen in uw medisch dossier worden opgenomen. Dit kan nadat u het levenstestament heeft getekend. Uw huisarts kan u hierover informeren. Vraagt u dit zelf bij uw arts na.
Ook over de uitvoering of betekenis van de medische wensen kan de huisarts u informeren. Eventuele persoonlijke aanvullingen of wensen dient u met de arts bespreken. Een notaris is geen medicus en kan u daarover niet adviseren. Medische wensen kunnen direct bij de huisarts maar ook via de NPV of NVVE of andere instellingen worden geregeld, dit hoeft niet in een notariële akte.
Het is van belang uw medische wensen periodiek te herhalen (jaarlijks). Bespreekt u met uw (huis)arts hoe u hieraan passend uitvoering geeft.
Ten slotte is het van belang dat u zich realiseert dat uiteindelijk de behandelend arts beslist of wel of niet uitvoering wordt gegeven aan uw medische wensen. Het levenstestament geeft u dus niet de zekerheid dat uw medische wensen worden opgevolgd.
b. Medische wensen
Het is van belang dat u zich realiseert dat uiteindelijk de behandelend arts beslist of wel of niet uitvoering wordt gegeven aan uw medische wensen. Het levenstestament geeft u dus niet de zekerheid dat uw medische wensen worden opgevolgd.
Behandelverbod
Het behandelverbod ziet erop dat u aangeeft dat het uw wens is om onder bepaalde omstandigheden niet behandeld te worden. Leest u de tekst in de akte heel goed door.
Euthanasieverklaring
In de euthanasieverklaring geeft u aan dat u onder bepaalde omstandigheden de mogelijkheid aan wilt grijpen om kunstmatig uw leven te beëindigen. Leest u de tekst in de akte heel goed door.
Euthanasieverbod
Met het euthanasieverbod verbiedt u het om euthanasie op u toe te passen. Leest u de tekst in de akte heel goed door.
------------